Gary Thomas, gitaar-tovenaar

Vurige tonen worden geproduceerd door snelle vingers. Een eenmansband staat op het podium van het Graham Hotel in Grahamstown. Gary Thomas verbaast het publiek bij elk nummer opnieuw met zijn onvoorspelbare manier van gitaarspel. 

Gary Thomas (1983) wordt gezien als één van Zuid-Afrika’s hardst werkende artiesten. De muzikant heeft op de meeste festivals in het land gespeeld en tourt, volgens zijn website, regelmatig door het land om zijn muziek te promoten. De 29-jarige muzikant heeft inmiddels drie albums op zijn naam staan, Wooden Boxes and Thought Hunting (2009), Contraption Distoria (2010) en Midnight Atlas (2012). Zijn tweede album werd twee jaar geleden uitgebracht tijdens het National Arts Festival South Africa. Dit jaar brengt hij zijn derde album hier uit, en treed hij elke dag op met nummers van zijn tweede en derde album.

Het Graham Hotel is Thomas’ uitvalsbasis tijdens zijn optredens. Twee gitaren (één akoestisch en één semiakoestisch) en een elektrische mandoline sieren het podium, samen met een fles water en een strijkstok. Thomas zelf domineert zijn domein doormiddel van opmerkelijke en vernieuwende technieken. De muzikant is een perfectionist, die na elk nummer zijn gitaren opnieuw stemt en hier rustig de tijd voor neemt. Zijn shows nemen daardoor misschien meer tijd in dan nodig zou zijn, maar om de tijd te verdrijven praat hij tussendoor met het publiek over het festival. Behalve perfectionistisch over zijn eigen instrumenten vraagt hij dezelfde inzet van het technische team dat zorgt voor de geluidselementen.

Hoewel deze vorm van mogelijke tijdverspilling bij andere artiesten vervelend kan zijn, is het Thomas vergeven door de manier waarop speelt. In zijn album Midnight Atlas en in zijn optredens betoverd hij je met onvoorspelbare veranderingen van stijl en abrupte eindes van nummers. Thomas’ gebruikt zijn gitaar als drum, speelt noten en akkoorden door elkaar, en gebruikt zelfs een strijkstok om onvoorstelbare klanken uit de snaren te krijgen. Als singer-songwriter weet hij op de meest onconventionele manieren met zijn instrumenten om te gaan. Elke keer weet Thomas je te verrassen met zijn creaties, en je moet jezelf er meer dan eens aan herinneren dat deze wonderlijke muziek door één man wordt geproduceerd, die optreed op witte sokken.

                                                          

Mirra Berridge “Ik groei als kunstenaar.”

Het afgelopen jaar stond Wilders vaak in het nieuws, net als de Arabische Lente. Kunststudent Mirra Berridge (1992) wilde al dit nieuws samenvoegen in haar werk. Ze maakte een tiendelige serie die getoond wordt op het National Arts Festival South Africa in Grahamstown. Met de Nederlandse politicus prominent in de hoofdrol.

 Foto's door Puck Roest

Als tweedejaars kunststudente aan Rhodes University (Grahamstown, Zuid-Afrika) was het voor Mirra Berridge (1992) een schok dat haar werk gekozen was om getoond te worden tijdens de studentententoonstelling van het National Arts Festival South Africa, het grootste kunstfestival op het zuidelijk halfrond. Van Mirra wordt een houtskoolportret getoond, en een tiendelige serie met Geert Wilders in de hoofdrol.

Wilders
Mirra vertelt dat ze nooit had verwacht aan portretten van beroemdheden te beginnen, maar dat het vanzelf ging. De Nederlandse Wilders is door de jonge kunstenaar afgebeeld met teksten op zijn gezicht, met een Arafat-sjaal, zelfs met een boerka. Berridge, zelf van Nederlandse afkomst, is opgegroeid in Zuid-Afrika. Vanwege haar afkomst voelt Mirra zich verbonden met Nederland. Door haar opvoeding in Zuid-Afrika vindt ze zichzelf echter ook verbonden met het continent van de Arabische Lente. Dus besloot ze de twee te combineren in een project. In het nog steeds verdeelde Zuid-Afrika liggen uitspraken zoals die van Wilders’, die als racistisch worden bestempeld, gevoeliger dan in Nederland, aldus Mirra.

De Wilders-serie. Foto: Puck Roest

Mirra vertelt dat toen ze begon met het werk, haar kunstdocent stelde dat ze moest experimenteren. Hoewel het werk een zware betekenis draagt was het voor haar een proces van spelen met materialen en werken met veel plezier. Door de invloed van de politicus ontstond het idee om het nieuws over de cultuur die hij belachelijk maakt te combineren met zijn gezicht, aldus Mirra terwijl ze naar de portretten kijkt. De uitgekrabde ogen en teksten slaan bijvoorbeeld op de posters tijdens de Arabische Lente. “Ik wilde enkel de uitlatingen van Wilders schenden.” Mirra begrijpt dat haar werk in Nederland als controversieel kan worden gezien. Maar dat maakt haar niet uit, de serie is een uiting van het recht op vrijheid van meningsuiting stelt ze. “Als politici uitgesproken kunnen zijn, dan mag ik dat ook!”

De kunstenaar was in het begin bang om aan de serie te beginnen. Spotprenten zijn een gevoelig onderwerp. Mirra verwacht weinig schokkende reacties van het niet-Nederlandse publiek, die geen binding hebben met de Haagse politiek. Ze hoopt beoordeeld te worden op haar finesse en intelligentie. En op haar diepzinnigere houtskoolportretten.

Houtskool
Een zelfportret van Mirra Berridge, gemaakt met houtskool, prijkt ook aan de muren van de universiteit. Mirra vertelt dat het begon als een opdracht, ze moest zichzelf tekenen in een vorm waarvan ze wilden dat anderen haar zouden zien.  Ze tekende zichzelf lezend, met Wuthering Heights in haar hand gekleed in een zomerjurk. Onschuldig en kwetsbaar. “De tekening nam me mee terug naar mijn kindertijd, naar een kwetsbare plek.” Als student ziet ze zichzelf verwikkeld in het kwetsbare proces van zelfontwikkeling. Ze laat zichzelf steeds meer los in haar werk, en stort zich voornamelijk op de diepe betekenissen die ze met houtskool kan tonen. In haar atelier werkt ze er dan ook met veel liefde en zorgzaamheid aan zichzelf steeds verder te ontwikkelen in tekentechnieken. Haar houtskooltekeningen lijken inmiddels van een afstandje zo echt dat je denkt naar fotografieprojecten te kijken.

Houtskool-zelfprotret. Foto: Puck Roest

 Dat ze nu is uitgekozen als één van de studenten om twee stukken werk te tonen op het festival is een nieuwe mijlpaal. Behalve deze eer, vertelt ze, voelt het aanmoedigend dat haar docenten en het departement haar ontwikkelingen zien en waarderen.

Toekomst
Mirra vertelt zonder nadenken dat de Wilders-serie een experiment was dat ze niet snel opnieuw ziet gebeuren, hoewel ze er wel erg veel plezier mee heeft gehad. Ze ziet zichzelf liever groeien in werk met een diepere betekenis dan populistisch werk waar veel ophef over zal worden gemaakt. Houtskool is de manier waarop ze dat bereikt. Het feit dat ze op deze manier met kunst, materialen en stijlen kon experimenteren is een mijlpaal voor zichzelf. “Mijn vermogen tot deze serie heeft mezelf verrast. Ik groei als kunstenaar.”

Mirra Berridge. Foto: Puck Roest

Het dorp wordt supporter...

Dat we het EK niet konden zien in Nederland betekende uiteraard niet dat we minder enthousiast zouden juichen voor Oranje. Drie wedstrijden, misschien zelfs meer, zouden we samen kunnen kijken voor de groep weer van elkaar zou scheiden. Genoeg dus om te zorgen dat we zo oranje mogelijk naar de wedstrijden zouden gaan. We haalden de lokale pubs over de wedstrijd voor ons te tonen, ook al had dat soms wat meer voeten in de aarde dan anders als er rugby op tv was tijdens voetbal.

Normaal ben ik geen voetbalfan. Sterker nog, normaal ben ik misschien zelfs een voetbalhater. Maar tijdens het EK en WK kan zelfs ik vrij enthousiast worden, hoewel het nog niks vergeleken was met het enthousiasme van de andere ‘Dutchies’. Ik ben waarschijnlijk een waardeloze supporter…

Nederland-Denemarken deden we allemaal vrij makkelijk over, dat zouden we wel even winnen. Behalve dan dat het verdomd lastig was om de wedstrijd te kunnen zien. Zuid-Afrika speelde op hetzelfde moment tegen Engeland, rugby… De nationale sport van Zuid-Afrika, waar alles voor wijkt. Zeker de wedstrijd van een ander land. We vonden uiteindelijk met veel moeite één plek die wel een tv voor ons vrij kon maken, en de tweede helft konden we bij de bar zien want dan was rugby over. De pijn van het verlies was dan ook groot. Nederland-Duitsland. Positief blijven is lastig tegen Duitsland, sterke ploeg. Allemaal bij elkaar gepakt in de Rat&Parrot, die stoelen voor ons had neergezet. Groot scherm, groot verdriet toen we verloren. Nog één kans om de kwartfinales te halen! We blijven positief. Nederland-Portugal, weer in de Rat. Met hangende hoofden vertrokken we uiteindelijk. Het team dat in het WK bijna kampioen werd, ligt er in de eerste rondes uit in het EK twee jaar later. Pijnlijk… En we voelden ons allemaal te beroerd om het weg te drinken. Het juichen heeft niet geholpen, zelfs de Zuid-Afrikanen vinden het spijtig dat Nederland er uitligt. Volgende keer beter?

Het dorp heeft vleugels...

Canterbury Annexe doet het hele jaar door verschillende evenementen om de ‘team-spirit’ van het huis hoog te houden. Maar tijdens de examens is iedereen zo gestrest dat er van evenementen geen sprake is. Om de moed een beetje hoog te houden zijn er natuurlijk de Exam-Treats, maar naast deze ontspanning van de week hebben sommige studenten nog een extra steuntje in de rug nodig.

Briefjes, chocola, energy-bars, zakken chips, armbandjes, de afgelopen dagen zijn ze allemaal al een keer voor iemands deur geland. Alsof het Sinterklaas is wordt er hier op deuren geklopt en snel weggerend. Secret Angels laten motiverende briefjes achter om dat beetje extra vertrouwen te geven, soms met een cadeautje of wat lekkers. Maar niemand mag weten welke Angel, bij welk persoon hoort! Muisstil als de witgevleugelde figuren die in dromen en fantasieën voorkomen dwalen de Annexe-bewoonsters over de gangen, met plannen om ongezien te verdwijnen voor iemand ze ontdekt.

Hoewel de ene Angel enthousiaster is dan de ander, en weer een ander is in ieder geval creatiever, is het idee zeker goed bedoelt! Ik was er in het begin nog wat twijfelachtig over, maar toen de eerste brief de ochtend voor mijn eerste tentamen onder de deur geschoven was, was ik toch wel blij. En voor mijn tweede tentamen had een energy-bar bijgevoegd! Mijn Angel is in ieder geval enthousiast, en maakt me best wel blij!

Vandaag is mijn eerste ‘werkdag’. Mijn persoon begon vrij laat met haar tentamens, maar gaat ook tot het einde door. Dus nu is het mijn beurt om mijn witte vleugels aan te trekken!

Het dorp heeft zelfstudieweek...

Waar de gemiddelde student in Nederland rustig slaapt de weken voor de tentamens, verstopt de student aan Rhodes zich dagenlang in boeken om te zorgen dat hij/zij goed voorbereidt is. Ik meen het, de bewoners van ons huis zitten sinds de start van ‘SWOT-Week’ (zelfstudieweek) vanochtend tot over hun oren in het huiswerk. Dat ze zichzelf dus opleggen.

Kennelijk voelt de universiteit zich lichtelijk schuldig voor deze stress, en dus proberen ze het goed te maken. En gezien studenten kennelijk altijd hongerig zijn doen ze dat met ‘Exam Treats’. Drie rondjes rond de campus en je hebt de plek gevonden waar ze vandaag weer uitgedeeld worden, en dan rol je jezelf daarna weer vrolijk terug naar je studie. Dat is in ieder geval de gedachte die zij erachter lijken te hebben. En hoewel de muffins die vandaag in ons huis werden uitgedeeld en de warme chocomelk heerlijk waren na de kou waar we uitkwamen, maakt het bij enkele huisgenoten de stress waarschijnlijk amper goed.

Als ik mijn huiswerk probeer te ontwijken ga ik altijd aan mijn blog werken. Helaas loop ik geen blogs meer achter dus dat gaat helaas niet echt… En constant series kijken gaat ook niet want ik wil mijn kamergenoot niet storen. Als ik naar haar leerstof kijk en de tijd en moeite die ze erin stopt voel ik me de meest luie student op aarde! Misschien moet ik toch eens wat aan school gaan doen… of ik kan eindelijk eens de Titanic gaan kijken. Hmmm… dilemma…