Het publiek, voornamelijk
Afrikaans sprekend, zit zwijgend te kijken naar Ingrid Jonker (Carice van
Houten) terwijl ze het gedicht over de neergeschoten jongen in de townships schrijft. Geïntrigeerd zitten
de mensen naar het scherm te staren, alsof het een soort link tussen Nederland
en Zuid-Afrika is.
Filmwereld
De Nederlandse filmwereld
heeft de afgelopen jaren veel interesse getoond in Zuid-Afrika. Tirza
(2010) werd er voor een kwart opgenomen, de havenscènes van De Heineken
Ontvoering (2011) werden in de haven van Kalk Bay geschoten en Black
Butterflies (2012) is niet alleen opgenomen in Zuid-Afrika, maar toont ook
een stuk van de Zuid-Afrikaanse geschiedenis. Het is het verhaal van de
Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker. Nelson Mandela, tijdens zijn
inauguratie speech in 1994, noemde de dichteres een strijdster tegen de
apartheid en een juweel in de Zuid-Afrikaanse literatuurgeschiedenis. Nederland
en Zuid-Afrika hebben in de geschiedenis jarenlang nauwe banden gehad. Deze
lijken nu in film te zijn herboren.
Gehypnotiseerd
Het zou een reden kunnen
zijn waarom de film tijdens beide voorstellingen een volle zaal heeft
getrokken. Er zitten zelfs mensen op de trap. Literatuurstudenten, ‘Afrikaners’
en filmliefhebbers, allen zitten in de zaal. Ze staren bijna gehypnotiseerd
naar deze Nederlandse verfilming van hun eigen geschiedenis. Afkeurende blikken
worden naar het scherm geworpen als de premier van Zuid-Afrika (gespeeld door
Rutger Hauer) stelt dat de zwarte bevolking ondergeschikt is aan de blanken,
omdat God Zuid-Afrika aan de blanken zou hebben geschonken om het land te leiden.
Het publiek is een stuk politiek correcter dan veel burgers waren tijdens de
apartheid die er voor hun ogen wordt getoond.
Pijn
Als de zaal leegloopt, is
het publiek stil. Pas buiten komen de gesprekken langzaam op gang. De
literatuurstudenten gaan in op de gedichten. De filmliefhebbers op gebruikte
shots en technieken. De ‘Afrikaners’, zoals de blanke Afrikaans sprekende
Zuid-Afrikanen worden genoemd van de generatie die de apartheid bewust heeft
meegemaakt, blijven echter nog even stil. Een groep oudere dames, ongeveer
tussen de vijftig en zestig jaar oud, negeert alle vragen die hen worden
gesteld door hun kleinkinderen. Zij zijn zojuist met geschiedenis
geconfronteerd die nog heel vers in het geheugen van Zuid-Afrika staat. Die
geschiedenis wordt voor hen opgerakeld door een Nederlandse regisseur,
afkomstig van een continent dat de pijn van de verdeling tussen zwart en wit
niet meer voelt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten